مراقبت از طلا و جواهر اهمیت زیادی دارد زیرا باعث افزایش طول عمر و حفظ کیفیت آنها میشود. طلا و جواهر ساختش به گونه ای است که دوام زیادی دارد.. حتی برخی از نمونهها به قدری خوشساخت و باکیفیت هستند که تا چندین نسل بین اعضای خانواده دستبهدست میشوند. اما علاوه بر کیفیت ساخت ، نحوه مراقبت و نگهداری از آنها نیز در طول عمرشان بسیار مؤثر است. به توصیه کارشناسان لازم است دستکم سالی یک بار طلا و جواهرات خود را بشوئید و همهی قسمتهای آن را تمیز کنید. برای این منظور هم لازم نیست حتما نزد کارشناس یا متخصص این صنعت بروید، خودتان در خانه هم میتوانید این کار را انجام دهید.
حتما برای شما هم پیش آمده که هنگام انتخاب طلا یا جواهری، مجذوب رنگ و جلای آن شوید اما بعد از خرید، به مرور شاهد تغییر رنگ و درخشش آن شده باشید.
شاید بدانید که از مزایای طلای خالص یا همان طلای 24 عیار، این است که تیره یا لکه دار نمی شود اما از معایب آن نرمی بیش از حد و شکننده بودن آن است لذا به هنگام انداختن یا درآوردن یا فعالیت های فیزیکی، به آرامی رفتار کنید و دقت کنید تا خم یا شکسته و از فرم خارج نشود.
از آنجایی که طلا و جواهرات، غالبا ساخته شده از طلای خالص نیستند، با استفادهی مداوم و در طول زمان، در اثر تماس مستقیم با مواردی از قبیل عرق بدن، پخت و پز، استحمام، مواد شوینده و… جرم گرفته، کثیف و مات و کدر میشوند و رنگ و درخشش اولیه ی آنها از بین می رود.
طلا و جواهرات به دلیل استفاده مداوم و مرور زمان، درخشش خود را از دست میدهند. حتی روی آنها خط و خشهایی ایجاد می شود. به همین دلیل، انواع طلا، نقره و جواهراتی که دائم استفاده میکنید را خودتان در خانه باید تمیز کنید؛ یا نزد کارشناس جواهرات ببرید و آنها را آبکاری یا برق بندازید.
حتی ممکن است به دلیل استفده مداوم کدر و سیاه شود که علتش ساخت آن از دیگر فلزهای گرانبها همانند نقره، مس و نیکل استفاده میشود. این فلزها، برخلاف خود طلا وقتی در معرض هوا قرار میگیرند با اکسیژن هوا، سولفور و رطوبت وارد واکنش شیمیایی میشوند و این باعث کدر شدن می شود. به همین دلیل هر چه عیار طلایی که میخرید بالاتر باشد، امکان سیاه شدن آن کمتر میشود.
لازم به توضیح است که طلای سفید نسبت به دیگر رنگهای طلا حساستر است به طوری که بعد از مدتی کوتاه احساس می کنید دیگر درخشندگی قبل را ندارد و احتیاج به یک آبکاری دارد. بهترین روش برای حفظ سفیدی طلای سفید رنگ این است که هر چند وقت یک بار دوباره آن را روکش کنید. طلای خود را نزد جواهرساز ببرید تا یک لایه روکش طلای سفید روی آن بکشد و دوباره مثل روز اول درخشان شود.
در حقیقت طلایی که با کیفیت است باید با عیار نقره 900 به عیار 18 رسیده باشد. اما بعضی ها به جای نقره برای تهیه آلیاژ با عیار 18 از مس استفاده می کنند در نتیجه طلایی که آلیاژ آن با مس تهیه شده خیلی زودتر از طلایی که با نقره درست شده تیره و کدر میشود و درخشندگی خود را از دست می دهد و نکته جالب این است که قیمت هر دو طلا ثابت است و بهتر است از جایی خرید کنید که ضمانت کاری بالایی دارند .
جدا از هم نگهداری کنید
در اولین قدم باید طلا و جواهرات خود را از هم جدا کنید. درجه سختی سنگها با یکدیگر متفاوت است و یک سنگ روی سنگی دیگر یا زنجیر طلا خراش ایجاد می کند. به همین دلیل آنها را جدا از هم نگهداری کنید و در یک جعبه روی هم نریزید. زنجیرها را یا آویزان کنید یا در جعبههای بلند به صورت کشیده و بدون هیچ پیج و تابی بگذارید. گوشواره، دستبند و دیگر زیورآلات نیز را نیز از هم جدا کرده و در جعبههای مخصوص خودشان قرار دهید.
مدلهای زیادی از جعبه جواهرات پلاستیکی محکم و چوبی وجود دارد، اما برای جواهرات خود، جعبهای را پیدا کنید که دارای روکش پارچه ای نرم باشد. تا خطر آسیب دیدن سنگ های قیمتی یا طلای خود را نداشته باشید. جعبه جواهراتی که انتخاب می کنید قسمتهای کافی برای نگهداری همه نوع طلا و جواهراتتان بدون جمع شدن روی هم را داشته باشد.
این نکته حائز اهمیت است که هیچ گونه جواهری را نباید زیر نور مستقیم آفتاب، رطوبت، گرما و سرمای شدید بگذارید. همیشه بهترین روش برای محافظت از طلا و جواهر این است که در جعبههای خودشان نگهداری شوند. به این صورت گرد و غبار هم روی آنها نمینشید و ظاهرشان را تیره و کدر نمیکند. مکانی که برای نگهداری زیورآلات انتخاب می کنید باید رطوبت پایینی داشته باشد تا از ایجاد لک و تغییر رنگ زودرس جلوگیری کند.
برای محافظت هر چه بیشتر از طلا و نقره توصیه ما این است که آنها را در دستمالها یا پارچههای نخی بپیچید و در جعبه بگذارید. به این روش گرد و خاکی روی آنها نمینشیند. زیورآلاتی که مروارید دارند با این روش کاملا سالم خواهند ماند و هیچ خط و خراشی روی دانههای مروارید ایجاد نخواهد شد.
زمانیکه به مهمانی میخواهید بروید، توصیه میکنیم پس از اینکه همه لباسها را پوشیدید و آرایشتان تکمیل شد آنها را استفاده کنید. هنگام رنگ کردن مو هیچگونه طلا و جواهری به تن نداشته باشید زیرا مواد شیمیایی موجود در ترکیبات رنگ مو به زیورآلات صدمه جدی وارد میکند.
عطر و ادکلن هم اثر منفی زیادی روی طلا و جواهر دارد. قبل از آویختن گوشواره یا گردنبند موهای خود را شانه کنید که ضربهای به آنها وارد نشود.
زیورآلات خود را از تماس مستقیم با آب یا مواد شیمیایی و شویندهها دور نگه دارید تا درخشش و رنگ خود را از دست ندهند. صابون، پاککنندههای آرایشی، روغن آشپزی و حتی چربی طبیعی پوست انسان هم میتواند سبب از بین رفتن درخشش طلا و جواهرات شود.
ترجیحا سنگ و مروارید را از چربیهای طبیعی پوست دور نگه دارید تا آسیب نبینند. هرگز این سنگهای گرانبها را زیر آب نگیرید و نگذارید خیس شوند مگر اینکه طلافروش به شما گفته باشد که این کار مشکلی نخواهد داشت. اگر به هر دلیلی طلا و زیورآلات شما خیس شدند، فورا با یک دستمال نرم و نخی آن را خشک کنید. شویندههای شیمیایی، پاککنندههای آرایشی یا تافت مو و عطر همگی موجب کدر شدن و خورده شدن طلا میشوند.
یکی از اصول مراقبت از طلا و جواهر این است آنها را خیلی نرم و با احتیاط تمیز کنید. از آب و صابون بهطور کلی پرهیز کنید. در مورد سنگهای قیمتی هم چون نمیدانید درجه شکنندگی آنها چقدر است، مراتب احتیاط را رعایت کنید. دستمال را روی طلا نکشید. طلا، طلا سفید و سنگهای قیمتی را ترجیحا فقط با دستمالهای مخصوص جواهرات پاک کنید.
با زیورآلات خود در آب استخر یا دریا شنا نکنید. آب استخر کلر زیادی دارد که میتواند به طلا و سنگهای قیمتی روی جواهرات آسیب برساند. در آب دریا هم نمک زیادی وجود دارد که سبب خوردگی طلا و جواهر میشود.
گچ باعث جذب رطوبت میشود. بنابراین بهتر است همیشه در کنار زیورآلات نقره که در اثر رطوبت سیاه میشوند یک تکه گچ بگذارید تا رطوبت را به خود جذب کند و زیورآلات نقره محافظت کند.
برخی از جواهرات به دلیل ارزش و قیمت بسیار بالایی که دارند بهتر است در خانه تمیز نشوند که سنگهای آن نریزد یا خش برندارد. برای این کار با مراجعه به جواهر فروشی ها با صرف هزینهای نه چندان زیاد از تمیزی و سلامت طلا و زیورآلات ارزشمند خود مطمئن شوید.
با خط خش های طلا ها چه باید کرد؟
گاهی مواقع علت اینکه کیفیت طلا ها پایین هستند با هر تماس جزئی خط و خش هایی روی آنها می افتد که ظاهر بدی به آنها می بخشد و البته می توان گفت استفاده طولانی مدت از طلا نیز باعث ایجاد همین خط و خش ها می شود برای رفع این مشکل مراجعه به کارگاه های طلاسازی است تا اقدامات لازم را جهت جلا دادن طلای شما انجام دهند.
در این کارگاه ها ابتدا پیش از هر چیزی طلای مورد نظر شما به شکل یک دستگاه گرداننده که فرچه نمدی دارد مورد پرداخت قرار می گیرد. در این مرحله یک لایه از روی طلای شما برداشته شده تا خط و خش از بین برود البته باید این نکته را متذکر شویم که با اینکار وزن ابتدایی طلای شما تغییر کرده و از آن کاسته می شود پس از لایه برداری نوبت به آبکاری آن میرسد که مرحله زیاد پیچیده ای نیست و زمان زیادی هم نیاز ندارد.
ابتدا جواهرات خود را به مدت چند ساعت در محلول آب گرم و مایع صابون (یا مایع ظرفشویی) بگذارید. از مایعهای قوی که عطر زیاد و افزودنیهای زیادی دارند استفاده نکنید. بعد از گذشت چند ساعت، آنها را با آب بشویید و نکته مهم ، پیش از خشک شدن کامل جواهرات طلا از آنها استفاده نکنید.
اگر به دنبال جایگزینی برای محلول آب و صابون میگردید، سرکه سفید گزینه مناسبی است.
جواهرات و طلای خود را به مدت 10 تا 15 دقیقه در محلول سرکه سفید بگذارید. یکی دو بار آنها را وارونه کنید. بعد از گذشت زمان لازم طلا را خارج کرده و با یک برس خیلی نرم یا پارچه نازک خشک کنید.